Badanie: zdaniem Polaków sprawcy przemocy powinni trafiać do więzienia
Archiwum
Według badanych przemoc w rodzinie dotyczy od 20 do 39 proc. rodzin. Przemoc fizyczna jest rzadziej zauważaną formą przemocy niż przemoc psychiczna. Co czwarty (38 proc.) badany zna w najbliższym otoczeniu co najmniej jedną rodzinę, w której występuje przemoc fizyczna; według 43 proc. badanych w ich najbliższym otoczeniu są rodziny, w których stosowana jest przemoc psychiczna; aż 87 proc. badanych twierdzi, że w ich najbliższym otoczeniu nie ma rodzin, w których występowałby problem przemocy seksualnej.
Co czwarty (27 proc.) badany doświadczył przemocy fizycznej ze strony członka rodziny; przemocy psychicznej doświadczyło 38 proc. badanych, najczęściej nie jest to zjawisko incydentalne, ale powtarzające się.
Do zastosowania kiedykolwiek przemocy fizycznej wobec członka rodziny przyznaje się 16 proc. badanych, co czwarty respondent (26 proc.) stosował przemoc psychiczną.
Najmniej osób przyznaje się zarówno do doświadczania, jak i stosowania przemocy seksualnej w rodzinie: 5 proc. badanych jej doświadczyło, a 1 proc. przyznaje się do jej stosowania.
Trzech na czterech (74 proc.) badanych uważa, że osoby, które stosują przemoc w rodzinie, powinny być poddane karze pozbawienia wolności.
Zaobserwowano, że występuje dużo większe przyzwolenie społeczne na stosowanie przemocy przez kobiety w stosunku do partnerów, niż na stosowanie przemocy przez mężczyzn w stosunku do ich partnerek. 20 proc. badanych przyjmuje kłótnie, rękoczyny i wyzwiska za normalne zachowania występujące w niemal każdym domu. Trzech na dziesięciu (29 proc.) badanych uważa, że są sytuacje, w których konieczne jest zastosowanie wobec dziecka kary fizycznej.
Najczęściej jako czynnik przyczyniający się do przemocy w rodzinie wskazywano nadużywanie alkoholu; często wymieniano też problemy związane z sytuacją materialno-zawodową, problemy w relacjach z najbliższymi oraz bycie ofiarą przemocy w rodzinie (obecnie lub w przeszłości). To ostatnie potwierdzają badania: sprawcy przemocy - zarówno fizycznej, jak i psychicznej - znacznie częściej niż ogół respondentów sami doświadczyli przemocy fizycznej ze strony członków rodziny (70 proc. sprawców przemocy fizycznej i 46 proc. sprawców przemocy psychicznej).
O ocenę zjawiska poproszono też 119 osób - profesjonalistów prowadzących programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie.
W ich ocenie problem przemocy dotyczy 50 proc. polskich rodzin, w 47 proc. z nich pozostaje on nieujawniony. Ich zdaniem w 44 proc. rodzin dochodzi do przemocy psychicznej, w 31 proc. - do przemocy fizycznej, a w 17 proc. - do przemocy seksualnej. Specjalistyczna pomoc dociera do 20 proc. lub mniej rodzin, w których dochodzi do przemocy.
Najczęściej wymienianymi przez profesjonalistów przyczynami zjawiska przemocy w rodzinie są: nadużywanie alkoholu (96 proc.), problemy rodzinne w dzieciństwie (92 proc.), doświadczanie przemocy ze strony członków rodziny (91 proc.).
O przyczyny zachowań agresywnych spytano też sprawców przemocy (badaniem objęto 360 osób biorących udział w programach oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych, 91 proc. to mężczyźni).
Najczęściej jako powód podawany był alkohol (42 proc.). Inne przyczyny to złe zachowanie współmałżonka lub partnera (39 proc.), nieposłuszeństwo dziecka (27 proc.) lub ogólnie złe samopoczucie psychiczne sprawcy (22 proc.). Często podawanym czynnikiem była zdrada lub podejrzenie o zdradę (20 proc.) oraz niepodporządkowanie się kogoś z rodziny lub domowników (18 proc.). Inne powody - związane z sytuacją społecznoekonomiczną - wskazywane były rzadziej.
Uczestnicy badania stosowali różne formy przemocy: najczęściej była to przemoc psychiczna (86 proc.) lub fizyczna (81 proc.); 6 proc. badanych przyznało się do stosowania przemocy seksualnej.
Najczęściej przemoc w rodzinie skierowana była wobec współmałżonki lub partnerki. Kolejną liczną grupą ofiar są dzieci. Trzecią znaczącą grupę ofiar stanowią rodzice, częściej matki niż ojcowie, przy czym wobec nich stosowana jest głównie przemoc psychiczna.
W opinii sprawców przemoc w rodzinie jest w Polsce zjawiskiem powszechnym: 71 proc. respondentów uważało, iż występuje ono w wielu rodzinach, a 14 proc. - że w prawie wszystkich. Ich zdaniem przemoc stosowana jest najczęściej wobec kobiet (79 proc.). W drugiej kolejności wskazywane były dzieci w wieku szkolnym (6-13 lat - 31 proc.), dzieci przedszkolne (3-5 lat - 22 proc.) oraz młodzież szkolna (14-18 lat - 22 proc.). Kolejną znaczącą grupą osób są osoby starsze (21 proc.).
Badanie zrealizował Instytut Badania Rynku i Opinii Millward Brown SMG/KRC. Raport z badań dostępny jest na stronie www.mpips.gov.pl.
Źródło: PAP, www.wyborcza.pl
